In ieder bedrijf zijn er wel de doorgewinterde rokers die niet van hun verslaving af kunnen of willen komen. De laatste jaren wordt roken onder werktijd steeds vaker gezien als een probleem. In dit artikel wordt echter niet ingegaan op de vraag of roken onder werktijd nu wel of niet is toegestaan. Ingegaan wordt op de specifieke situatie dat een rookverbod is opgelegd in verband met brandgevaar en/of explosiegevaar binnen de onderneming. Voor de meeste kantoren en winkels zal dit artikel dus ook niet van toepassing zijn.
In augustus 2010 heeft de kortgedingrechter in Almelo in een uitspraak besloten dat ontslag op staande voet wegens overtreding van het rookverbod op zijn plaats was. In deze zaak betrof het een werknemer, sinds 9 jaar werkzaam bij een bedrijf waar met chemicaliën/brandbare stoffen wordt gewerkt. Het bedrijf had met ingang van november 2008 haar rookbeleid aangescherpt: een algeheel rookverbod achter de zogenaamde gele lijn. De betrokken medewerker, verslaafd roker, heeft in juni 2010 tijdens de nachtdienst achter de gele lijn gerookt. Hierop is hem telefonisch medegedeeld dat hij op staande voet ontslagen is, bevestigd door een brief. De werknemer heeft nog diezelfde dag bezwaar aangetekend tegen het ontslag op staande voet. De kortgedingrechter was in deze situatie van oordeel dat ondanks het lange dienstverband van de werknemer een ontslag op staande voet op zijn plaats was. De werkgever heeft namelijk in diverse nieuwsbrieven en e-mails duidelijk gecommuniceerd over de consequenties van het overtreden van het rookverbod. Daarnaast had de werkgever ook een groot belang bij het handhaven van het rookverbod, niet alleen zijn reputatie maar ook het voorkomen van brand op ontploffing.
In de bovenstaande uitspraak is een zeer zware consequentie toegekend aan het overtreden van het rookverbod. Niet alle rechters kijken daar echter hetzelfde tegen aan. Onlangs heeft de kortgedingrechter te Groningen, 15 september 2011, nog uitgesproken dat in een vergelijkbare situatie, er geen aanleiding was voor een ontslag op staande voet. In die kwestie had de werkgever de werknemer wel gewaarschuwd dat er consequenties zouden volgen op het overtreden van het rookverbod. De werkgever had de werknemer echter niet gewaarschuwd dat deze consequentie zou bestaan uit het verlenen van een ontslag op staande voet.
In de rechtspraak bestaat tegenwoordig wel de consensus dat het overtreden van een rookverbod onder omstandigheden een ontslag op staande voet kan rechtvaardigen. Een ontslag op staande voet heeft echter zeer verstrekkende consequenties voor een werknemer, het verwijtbaar werkloos worden, betekent immers dat de werknemer geen recht verwerft op een WW-uitkering. Rechters wegen daarom steeds opnieuw alle omstandigheden van het geval af. Als u te maken krijgt met een situatie zoals hierboven omschreven, kunnen wij u adviseren en indien noodzakelijk ook in juridische procedures bijstaan.